بسمه تعالی
الحمدلله وحده، و الصلاه علی سید انبیائه و علی آله الطیبین و اللعن علی اعدائهم اجمعین.
جماعتی از مومنین و مومنات ، طالب نصیحت هستند، بر این مطالبه، اشکالاتی وارد است، از جمله:
۱- نصیحت در جزئیات است، و موعظه اعم است از کلیات و جزئیات، ناشناس ها همدیگر را نصیحت نمی کنند.
۲-(قال الصادق علیه السلام: من عمل بما علم، ورثه الله علم مالم یعلم) هر کس به آنچه می داند، عمل کند، خداوند او را از اموری که نمی داند آگاه می گرداند.
( میزان الحکمه ج۶-ص ۵۳۳: من عمل بما علم کفی مالم یعلم) هر کس به آنچه می داند عمل کند، از آنچه نمی داند کفایت می شود.
(سوره عنکبوت- آیه ۶۹: و الذین جاهدو فینا لنهدینهم سبلنا) و کسانی که در راه ما کوشیده اند، به یقین راه های خود را بر آنان می نماییم.
به آنچه می دانید عمل کنید، و در آنچه نمی دانید احتیاط کنید تا روشن شود و اگر روشن نشد بدانید که بعض معلومات را زیر پا گذاشته اید، طلب موعظه از غیر عامل ، محل اعتراض است، و قطعا مواعظی را شنیده اید و می دانید، عمل نکردید و گرنه روشن بودید.
۳- همه می دانند که (رساله عملیه )را باید بنگرند و بخوانند و بفهمند، و تطبیق عمل بر آن نمایند، و حلال و حرام را با آن تشخیص بدهند، پس نمی توانند بگویند: ( ما نمی دانیم چه بکنیم و چه نکنیم)
۴- کسانی که به آنها عقیده دارید نظر به اعمال آنها نمایید، آنچه می کنند از روی اختیار بکنید، و آنچه نمی کنند از روی اختیار نکنید، و این از بهترین راه های وصول به مقاصد عالیه است ( کونوا دعاه الی الله بغیر السنتکم) مواعظ عملیه بالاتر و موثرتر از مواعظ قولیه است.
۵- از واضحات است که خواندن قرآن در هر روز، و ادعیه مناسبه اوقات و امکنه در تعقیبات و غیر آنها، و کثرت تردد در مساجد و مشاهده مشرقه، و زیارت علما و صلحا و همنشینی با آنها، از مرضیات خدا و رسول (ص) است و باید روز به روز مراقب زیادتی بصیرت و انس به عبادت و تلاوت و زیارت باشد.
و بر عکس، کثرت مجالست با اهل غفلت، مزید قساوت و تاریکی قلب و استتیحاش(هراس، دوری کردن) از عبادات و زیارات است، از این جهت است که احوال حسنه حاصله از عبادات و زیارات و تلاوت ها، به سبب مجالست با ضعفا در ایمان، به سوء حال و نقصان مبدل می شوند، پس مجالست با ضعیف الایمان- در غیر اضطرار و برای غیر هدایت آنها- سبب می شود که ملکات حسنه خود را از دست بدهد، بلکه اخلاق فاسد آنها را یاد بگیرد:
(قال الصادق(ع):جالسو من یذکرکم الله رویته، و یزید فی علمکم منطقه و یرغبکم فی الاخره عمله. با کسانی نشست و برخواست کنید که برخورد و دیدن آنها، شما را به یاد خدا آورد و گفتارشان موجب افزونی دانش شما، و اعمال آنان موجب رغبت و تمایل شما به آخرت گردد.)
۶- از واضحات است که ترک معصیت در اعتقاد و عمل بی نیاز می کند از غیر آن، یعنی غیر محتاج است به آن، و او محتاج غیر نیست، بلکه مولد حسنات و دافع سیئات است: ( سوره ذاریات – آیه ۶۵- و ما خلقت الجن و الانس الا لیعبدون-و جن و انس را نیافریدم، جز برای آنکه مرا بپرستند.) یعنی عبودیت ترک معصیت در عقیده و عمل.
بعضی گمان می کنند که ما از ترک معصیت عبور کرده ایم!! غافلند از اینکه معصیت، اختصاص به کبائر ندارد، بلکه اصرار بر صغائر هم کبیره است، مثلا نگاه تند به مطیع برای تخویف(ترساندن) ، ایضا محرم است، و تبسم به عاصی برای تشویق، اعانت بر معصیت است.
محاسن اخلاق شرعیه و مفاسد اخلاق شرعیه در کتب و رسائل عملیه متبین شده اند.
دوری از علما و صلحا سبب می شود که سارقین دین، فرصت را غنیمت بشمارند و ایمان و اهلش را بخرند به ثمن های بخس( قیمت اندک و ناچیز) و غیر مبارک، همه اینها مجرب و دیده شده است.
از خدا می خواهیم که عیدی ما را در اعیاد شریفه اسلام و ایمان، موفقیت به (عزم راسخ ثابت دائم بر ترک معصیت) قرار بدهد که مفتاح سعادت دنیویه و اخرویه است، تا اینکه ملکه بشود ترک معصیت، و معصیت برای صاحب ملکه، به منزله زهر خوردن برای تشنه است یا میته خوردن برای گرسنه است.
البته اگر این راه تا آخر مشکل بود و به سهولت و رغبت منتهی نمی شد، مورد تکلیف و ترغیب و تشویق از خالق قادر مهربان نمی شد.
و ما توفیقی الا بالله، علیه توکلت، و الیه انیب.
و الحمدالله اولا و آخرا، و الصلاه علی محمد وآله الطاهرین، و اللعن ادائم علی اعدائهم اجمعین.
۱۷ ربیع المولود ۱۴۱۹
مطابق با ۱۳۷۷/۴/۲۱
منبع: کتاب نامه های عرفانی( به اهتمام علی محمدی)
التماس دعا- سیدعارف