توصیه هایی در عرفان عملی (قسمت اول)

توصیه هایی در عرفان عملی برای سالکین و مشتاقان عرفان عملی (قسمت اول) :

(اولا این که سالک در حد توان انجام دهد ثانیا برخی از اعمال و اذکار ذیل ضروری است تحت نظر استاد انجام گیرد)

یا رب فرج امام ما را برسان

آن صاحب انتقام ما را برسان

گر دیده ی ما لایق دیدارش نیست

بر حضرت او سلام ما را برسان

و الحقنی بنور عزک الابهج فاکون لک عارفاُ و عن سواک منحرفا (خدایا مرا بنور عزت هر چه زیباترت، برسان تا تو را عارف باشم و از جز تو روی گردان شوم)

إِلَهِی هَبْ لِی کَمَالَ الانْقِطَاعِ إِلَیْکَ وَ أَنِرْ أَبْصَارَ قُلُوبِنَا بِضِیَاءِ نَظَرِهَا إِلَیْکَ حَتَّى تَخْرِقَ أَبْصَارُ الْقُلُوبِ حُجُبَ النُّورِ فَتَصِلَ إِلَى مَعْدِنِ الْعَظَمَهِ وَ تَصِیرَ أَرْوَاحُنَا مُعَلَّقَهً بِعِزِّ قُدْسِکَ إِلَهِی وَ اجْعَلْنِی مِمَّنْ نَادَیْتَهُ فَأَجَابَکَ وَ لاحَظْتَهُ فَصَعِقَ لِجَلالِکَ فَنَاجَیْتَهُ سِرّا وَ عَمِلَ لَکَ جَهْرا  << مناجات شعبانیه>>

(بارالها عنایتی فرما تا با همه وجودم از غیر تو گسسته و به تو بپیوندم و چشم دل ما را با روشنایی دیدارت منور فرما آنچنان که چشم دل های ما حجاب های نور را دریده و به معدن عظمتت متصل شود و جان مابه عزت قدست وابسته گردد. بارالها مرا از کسانی قرار ده که ندایش دادی پس او ندای تورا اجابت کرد. و گوشه چشمی به او فکندی پس او بخاطر تجلی جلالت از خود بی خود گشت, پس با او به پنهانی سخن گفتی و او آشکارا برای تو عمل کرد.)

وصیت پیامبر اکرم (ص) به حضرت علی (ع) :

یا علی در آخرالزمان قومی هستند که از لحاظ یقین عجیبترین و از لحاظ ایمان عظیم ترین امت من هستند زیرا نه پیامبری را دیده اند و حجت خدا نیز از آنان مستور است , پس به نوشته ها ایمان آورده اند.

 

اما عرفان را، شناخت باریتعالی می دانند و این معرفت و شناخت لازمه اش علم نیست بلکه نوری است که خداوند در دل سالک می گذارد. این نور در دل سالک موقعی می تابد که دل را پاک و هیچ چیزی در آن دل به جز یاد او و رضای او نباشد, پس سالک اول باید مقدمات پذیرش این نور را در دل آماده نماید .

کلیات :

الف) دستور توبه می باشد که ذیل مطالب توضیح می دهیم

توبه : سالک باید توبه ای کند از ته دل که این شش وجه را داشته باشد

اول ندامت و پشیمانی محض از گناهان

دوم عزم بر ترک گناهان و عود برای همیشه

سوم ادای حقوق مخلوقین

چهارم ادای حقوق و فرایضی که بر او بوده و آنها را ترک کرده

 پنجم گوشت هایی که از حرام در بدن او روییده با اندوه و غصه آب کردن تا جایی که پوست به استخوان بچسبد, تا دوباره از حلال بروید

 ششم اینکه آن مقدار لذتی که در گناه برده عوض آن غصه و زحمت عبادی بکشد

این حقیقت محض توبه است که البته توبه عوام با خواص نیز فرق دارد.

به جهت توبه باید غسل نمود، وضو گرفت، سپس چهار رکعت نماز به نیت استغفار و توبه خواند. بدین صورت که در هر رکعت (سوره مبارک حمد + سه بار سوره توحید + سوره ناس + سوره فلق) و بعد از سلام هفتاد بار استغفرالله ربی و اتوب الیه

سپس یک مرتبه لا حول و لا قوه الا بالله علی العظیم و سپس دست ها را رو به آسمان بلند کند و با حالتی محزون بگوید:

 یا عزیز یا غفار اغفرلی ذنوبی و ذنوب جمیع المومنین و المومنات فانه لا یغفرالذنوب الا انت.

مگر نمی دانی که خداوند رحمان و الرحیم است مبدل السیئات با ضعاف ها من الحسنات است یعنی بدی ها را تبدیل به چندین برابر از نیکی ها می نماید و خداوند ان الله یحب التوابین است توبه کنندگان را دوست دارد.

ب) ارکان اربعه عرفان ( مشارطه, مراقبه,محاسبه و معاتبه یا معاقبه) را رعایت کند

ارکان اربعه عرفان

سالکین عزیز بدانند که عرفا و اساتید اخلاق برای سلوک الی الله شرایطی و برای سالک وظایفی مقرر کرده اند . اگر سالک نتواند کسی یا فردی را به استادی خود انتخاب کند , که می گویند :

 قطع این مرحله بی همرهی خضر مکن          ظلمات است بترس از خطر گمراهی

 همانطور که می دانید باید دست در دامان استادی آگاه داشته باشید تا رحمان را از شیطان جدا و سوا نماید . اما اگر نتوانید استادی آگاه پیدا نمایید می توانید از روایات و احادیث حضرات محمد(ص) و آل محمد (ع) و مکتوبات اساتید بزرگ عارف به عنوان چراغ راهی برای سالکین الی الله استفاده نمایید.

 بنده پیر خراباتم که لطفش دائم است               ور نه لطف شیخ و زاهد گاه است و گاه نیست

 

و اما ارکان سلوک:

۱) مشارطه

شرط کردن با اعضاء و جوارح و نفس خود. اینگونه به آنها خطاب کن که امروز نمی توانید مرابه گناه وادار کنید.

مثال : ای دست من با تو شرط می کنم که نگذارم امروز گناه کنی و الی آخر

 ۲) مراقبه

 یعنی مواظبت کردن و نگهبان شدن فکر و قلب از ارتکاب به گناه که در اعضاء و جوارح اثر می کند ( یا مراعات نمودن حضور حضرت دوست ) سالک باید توجه داشته باشد که در تمام طول روز و شب حالت مراقبه را از دست ندهد و مراعات رقیب خود (نفس) را بنماید. که اگر ساعتی از نفس غافل شدید سرمایه خود را ضایع کرده اید، و اگر حال مراقبه ادامه یابد امید زیادی است که درهای ملکوت به روی سالک گشوده گردد.

۳) محاسبه

حساب نمودن اعمال روزانه و رسیدگی به اعمال هر روزه، چنانچه گویند بنده از زمره متقین محسوب نمی شود تا آنکه به حساب خود برسد.

۴) معاتبه ( معاقبه یا مجاهده)

یعنی تنبیه کردن نفس تا بترسد به این نحو که اگر سالک در محاسبه متوجه گناهی شد یا ترک واجبی نمود خود را تنبیه نماید

مثال : اگر امروز نماز صبحم قضا شد بیست روز روزه می گیرم زیرا تکرار گناه و سستی انس با گناه را بوجود می آورد پس باید تنبیهی در نظر گرفته شود.

 دل بیمار شد از درد رفیقان مددی           تا طبیبش بسر آریم و دوایی بکنیم 

سالک صبح که از خواب بیدار می شود باید شکر خدا را بجا آورد که دوباره به زندگی برگشته است. سجده کند و بگوید الحمدلله الذی احیانی بعد ما اماتنی و الیه النشور , الحمدلله الذی ود علیه روحی لا حمده و اعبده

سپس سه بار سوره توحید را قرائت نموده به نیابت از صاحب الامر و زمان و هدیه به ایشان همراه با دعای اللهم کن لولیک …

سپس وضو بسازد و هنگام شستن اعضاء وضو سه بار ذکر شریف (یا قادر) بگوید و بعد از وضو، خواندن آیه الکرسی و سوره قدر با مشارطه و مراقبه.

 موارد دیگر

۱) ترک تمام گناهان – انجام واجبات همراه با نظارت شرعی , همراه با مستحبات

۲) روزه

۳) طهارت همیشگی و در همه شرایط

۴) حضور قلب و حزن در حالات , تفکر و ذکر

۵) سکوت

۶) تهجد و زیاد خواندن قرآن

۷) اعتقاد بر این و دوست داشتن ذات کبریایی خداوند و پیامبر(ص) و حضرت علی (ع) سپس ائمه معصوم و اولیاء الله و در زمان خودش اتقیاء و امام زمان (عج) را نور الله و باب الله بداند.

۸) فهمیدن حقیقت ریا و ترک آن

۹) تجاهل در عرفان

۱۰) گمنام شدن و فرار از خلق

۱۱) خواب را شش ساعت کند ( یک ساعت از خواب طبی کمتر)

۱۲) نرفتن به مجالسی که در آنها غیبت, تهمت، گناه و آهنگ و غیره باشد

۱۳) اجتناب از احضار جن و ارواح و کلیه اعمال حرام ماوراء طبیعه

۱۴) حداقل روزی سه ساعت سجده کند.

۱۵) زیارت قبور مسلمین و شهداء و زیارت ائمه و امام زادگان, کنار آب روان رفتن و پیاده روی

۱۶) نیت در همه اعمال فقط و فقط و فقط قرب و نزدیکی و شناخت خداوند تبارک و تعالی باشد نه بدست آوردن قدرت یا بزرگی و فخر فروختن در جامعه

۱۷) تواضع و فروتنی بیش از حد معمول

۱۸) نمازهای واجب را در پنج وقت بخواند,همراه با تعقیبات

۱۹) اهتمام بر نخوردن لقمه حرام , پرهیز از شبهه خوردن

 

خواب :

سالک باید سعی کند با طهارت و وضو وارد بستر خواب شود و با بسم الله الرحمن الرحیم

سپس رو به قبله روی خود را به حضرت جل الجلاله تسلیم نماید و هرکدام از این اعمال را که می تواند انجام دهد و محاسبه و معاتبه را انجام دهد

الف) خواندن آیه (قل انما انا بشر مثلکم یوحی الی رب احدا)

ب) آیه (امن الرسول الی علی القوم الکافرین) را با تفکر و تدبر بخواند

ج) تسبیحات سیده نساء العالمین ( الله اکبر ۳۴ – الحمد الله ۳۳ – سبحان الله ۳۳)

د) آیه الکرسی

ح) سوره توحید ۱۱ بار – سوره قدر ۱۱ بار

و) سه بار یفعل الله ما یشاء بقدرته و یحکم ما یرید بعزته و یک بار ( شهدالله تا سریع الحساب )

ز) تا آنجا که می تواند استغفار کند.

نمازهای یومیه:

 هر کدام از نمازها دونوع تعقیبات دارند:

 ۱) تعقیبات عمومی ۲) تعقیبات مخصوص

 تعقیبات عمومی :

 بعد از سلام همه نمازهای یومیه انجام شود که این تعقیبات عبارتند است:

۱) خواندن آیه الکرسی

۲) تسبیحات حضرت فاطمه (س)

۳) تسبیحات اربعه سی بار

۴) دعای اللهم عرفنی نفسک فانک ان لم تعرفنی نفسک لم اعرف نبیک اللهم عرفنی رسولک فانک ان لم تعرفنی رسولک ام اعرف حجتک اللهم عرفنی حجتک فانک ان لم تعرفنی حجتک ضللت عن دینی

۵) خواندن سه بار سوره توحید و هدیه به امام زمان و دعای فرج (اللهم عظم البلاء) و سجده شکر

 تعقیبات خصوصی:

تعقیبات خاص نماز صبح :

سوره توحید یازده بار جهت آسانی امور + سوره قدر ده بار جهت رزق حلال + یک تسبیح بسم الله الرحمن الرحیم جهت مشهور شدن (شهرت چه دنیوی و چه اخروی )

دعای یستشیر که خیلی خاصیت دارد, قرآن خواندن تا طلوع و سجده مخصوص ( یا حی یا قیوم یا لا اله الا انت ) تا طلوع آفتاب اثر عجیبی دارد و ۱۰۰ مرتبه استغفار

تعقیبات نماز ظهر :

 ۱۰۰ مرتبه ذکر عظیم (الرافع)  (جهت رفعت و بلندی مرتبه )

۱۱۱ مرتبه سید السادات 

۱۰۰ مرتبه صلوات

 تعقیبات نماز عصر :

۷۰ مرتبه استغفار ، دعای: استغفر الله الذی لا اله الا هو الحی القیوم

 تعقیبات نماز مغرب :

نماز غفیله، دعای اللهم انی اسئلک موجبات رحمتک

سجده معهوده (معروف به سجده یونسیه ) حداقل ۵۰۰ بار لا اله الا انت سبحانک انی کنت من الظالمین – ذکر جلاله: هو الرحمن الرحیم تا آنجا که می تواند.

 بعد تفکر (من کی ام؟ -من کجایم؟ – از کجا امدم؟ –به کجا می روم؟ و در فکر فرو رود گویا کسی در عالم بجز او و خداوند باریتعالی نیست)

 تعقیبات عشاء :

 دعای یستشیر ، سجده معهوده تا آخر شب (معروف به سجده یونسیه که ۴۰۰ بار خوانده می شود )

 

توصیه هایی در عرفان عملی (قسمت دوم)